Archiwa: Biografie lipnickie - Lipnica Murowana

02 cze

Lipnickie biografie – Jakub Anioł

lipniczaninBiografie lipnickie, wpislip

Do wielu już prezentowanych biografii lipniczan na łamach Wiadomości Lipnickich czy postaci historycznych na niniejszym portalu, dołączam biogram mego ojca Jakuba Anioła kończący ten cykl. Urodził się 25 maja 1907 w Lipnicy Murowanej, zmarł. 30 października 1981 r. Całe jego dorosłe życie (od 1926 r.) związane było zawodowo z Urzędem Pocztowym w Lipnicy Murowanej, był listonoszem czyli, jak to się wówczas mówiło - doręczycielem pocztowym. Ta profesja umożliwiła mu wszechstronne poznanie obszaru Lipnic jak i ich mieszkańców, dla których przez 40 lat swego aktywnego życia zawodowego pełnił rolę służebną. Dzieciństwo spędził w domu swoich dziadków, który stał obok kościoła św.…

05 maj

Biografie lipnickie – Kazimierz Brodziński. Część III – w Rajbrocie

lipniczaninBiografie lipnickie, wpislip

Kolejnym etapem wędrówki śladami Kazimierza Brodzińskiego jest Rajbrot. Jacek Brodziński mógł dzierżawić lipnicki folwark dożywotnio (przyp. autora), toteż jego żona zmuszona została do jego opuszczenia. W sąsiedniej w stosunku do Lipnicy wsi – Rajbrocie, wzięła w arendę majątek ziemski rajbrockiej plebani. Kazimierz pozbawiony wraz ze śmiercią ojca środków do życia, zdał się na łaskę macochy przebywając u niej przez 9 miesięcy na przełomie 1804/5 roku. Istotnym elementem jego edukacji i kształtowania się osobowości w okresie pobytu w Rajbrocie, były ulubione przez niego wycieczki do malowniczej grupy skał położonych na wzgórzu Paprotna, między Lipnicą Górną a Rajbrotem. W lasach Paprotnej rozpamiętuje…

18 kwi

Lipnickie biografie – Kazimierz Brodziński (2) W Lipnicy Dolnej i Murowanej

lipniczaninBiografie lipnickie, wpislip

Po śmierci żony, Jacek Brodziński po 10-cio letnim okresie rządcostwa w królewieckim majątku przenosi się wraz z dziećmi do Lipnicy Dolnej, gdzie już teraz samodzielnie dzierżawi starostwo lipnickie. Tu w Lipnicy, aż do roku 1805 kształtowała się osobowość małego Kazimierza Brodzińskiego. Brodzińscy zamieszkali w dworku na folwarku w Lipnicy Dolnej, ale nie jest to ten dwór, który dziś podziwiać możemy. Obecny, neoklasycystyczny budynek pałacu został bowiem wzniesiony kilkadziesiąt lat później (w roku 1837) przez Kazimierza Bzowskiego, późniejszego dzierżawcę majątku, a wkrótce nowego właściciela. Trzeba przytoczyć w tym miejscu fragment z pamiętnika Brodzińskiego pt.„Wspomnienia mojej młodości”, w których opisuje dwór i…

07 kwi

Był taki pasterz wśród nas

lipniczaninBiografie lipnickie, wpislip

Ks. Prałat Stanisław Wiśniowski - Wspomnienie pośmiertne w 17-t ą rocznicę śmierci Dzień 4 kwietnia 1999 r. był dniem Wielkanocy, dniem triumfu życia wiecznego nad śmiercią. Tę nowinę ogłosił nam rano w tym dniu (a uczynił to po raz ostatni w swej ziemskiej posłudze duszpasterskiej) ks. prałat Stanisław Wiśniowski, proboszcz parafii lipnickiej. Kilkanaście godzin później w asyście bijących dzwonów odszedł do Pana. Był duchowym pasterzem lipniczan przez 28 lat, lat z pewnością dla niego trudnych, ale przede wszystkim bogatych w owoce, które dzięki niemu zbierali i cieszyli się nimi parafianie. Gospodarował na ziemi, która jak powiedział o niej ks. kardynał…

18 mar

Lipnickie biografie – Kazimierz Brodziński (1) – W Królówce

lipniczaninBiografie lipnickie, wpislip

Historia obecności rodziny Brodzińskich w niegrodowym starostwie lipnickim, datuje się od lat 80-tych XVIII wieku. Wtedy to Jacek Brodziński zostaje plenipotentem (rządcą) hrabiego Moszyńskiego starosty lipnickiego w majątku Królówka. To w Królówce, w pańskim dworze przyszedł na świat 8 marca 1791 r. późniejszy wielki polski poeta, prekursor romantyzmu w Polsce Kazimierz Brodziński. Rodzicami Kazimierza byli Jacek Brodziński wywodzący się z niezamożnej szlachty oraz Franciszka z domu Radzikowska również szlacheckiego pochodzenia. W miejscu dworu, w którym się urodził Kazimierz Brodziński postawiono w 1891 r., a więc w 100-tną rocznicę urodzin poety drewniany krzyż, upamiętniając tym, to wydarzenie i miejsce. W Królówce…

22 gru

Biografie lipnickie – Wesselini Franciszek (Ferenc Wesseleny´i de Hadad)

lipniczaninBiografie lipnickie, wpislip

Franciszek Wesselini był dworzaninem (sekretarzem) króla Stefana Batorego, przybył do Polski w 1576 r. wraz z księciem Siedmiogrodu Báthorym Istvánem, który został powołany przez polskich możnowładców na króla Polski. Przyjął polskie obyczaje i herb (Leworyb). Jako wynagrodzenie za wierną służbę, otrzymał od króla (między innymi) dzierżawę lipnickiego starostwa niegrodowego. O tym wydarzeniu napisano:* „… Za istotne i szczere i wielkie oddanie zarówno w chwilach dobrych, jak i złych sprawom swego władcy i za męstwo okazywane we wszelkich poczynaniach wojennych Batorego otrzymał od niego szereg dowodów wdzięczności, a jednym z nich było nadanie na starostwo niegrodowe obejmującego miasteczko Lipnicę jako ośrodek…

09 lis

Biografie lipnickie – Józefina Ledóchowska – Matka świętych

lipniczaninBiografie lipnickie, wpislip

Józefina Ledóchowska z domu Salis-Zizers zwana jest „Matką Świętych”, swym życiem i postawą religijną wpisała się bowiem w istotę świętości, pozostaje w oczekiwaniu na przyjęcie jej w poczet błogosławionych. W 1862 r. wyszła za mąż za Antoniego Ledóchowskiego, podówczas wdowca, ojca trójki synów. W ich związku małżeńskim przyszło na świat siedmioro dzieci (Maria Teresa, Julia, Włodzimierz, Maria, Ernestyna, Franciszka, Ignacy). Babi, bo tak zwała Józefinę Ledóchowską (1831 – 1909) cała jej rodzina, była osobą obdarzoną niezwykłą energią życiową i siłą charakteru. Jej osobowość i postawa religijna sprawiła, iż czwórka z jej dzieci stała się chlubą Kościoła i Polski. Tworząc wraz…

09 paź

Biografie lipnickie – Robert Rydz

lipniczaninBiografie lipnickie, wpislip

Robert Rydz urodził się w Chodenicach (obecnie dzielnica Bochni) w roku 1890, zmarł w 1975. Jego życiową pasją był teatr i poezja. Pisał sztuki o tematyce patriotycznej, religijnej i ludowej, jak „Cud nad Wisłą”, „Golgota”, „Kiedy Anhelli wstępował na Wawel”, „Walkowe kochanie”, „Kasine wesele”, napisał też wiele innych utworów scenicznych i widowisk. W Bochni, gdzie po latach wędrówki za chlebem ostatecznie zamieszkał, stworzył amatorski zespół sceniczny – Scenę Kolejarza. Oddawał się też pisaniu wierszy, jego poezja powstawała przeważnie pod wrażeniem chwili. Wiersze Rydza przesycone są miłością do Boga i piękna krajobrazu. Poproszony przez Związek Lipniczan, podjął Rydz działalność kulturalną w…

10 wrz

Biografie lipnickie – Ignacy Ledóchowski

lipniczaninBiografie lipnickie, wpislip

Ignacy Kazimierz Maria, był najmłodszym dzieckiem Antoniego i Józefiny Ledóchowskich. Urodził się 5 sierpnia 1871 r. w Loosdorf w Austrii. Wolą rodziców został przeznaczony do stanu wojskowego, i już w wieku 11 lat trafił do szkoły wojskowej w St. Pölten. Od wczesnej młodości, tak jak i jego rodzeństwo, był bardzo pobożny, zachował taką postawę do samej śmierci. W 1889 r. w randze porucznika trafił do garnizonu w Krakowie. Odtąd już jego droga życiowa związana była z ojczyzną przodków. W 1914 r. walczył jako major wojsk austriackim na froncie rosyjskim. W 1915 r. walczył nadal na froncie wschodnim ale już jako…

18 sie

Biografie lipnickie – Stanisław Lubomirski

lipniczaninBiografie lipnickie, wpislip

Pierwszym z Lubomirskich który objął lipnickie starostwo niegrodowe był Sebastian Lubomirski herbu „Szreniawa”, twórca potęgi rodu. Lubomirscy, dzierżawili je w latach 1591 - 1667. Ale najbardziej znaną postacią tej rodziny był Stanisław Lubomirski, syn Sebastiana urodzony w 1583 r Pomnożył on dobra rodowe stając się (po małżeństwie z Zofią Ostrogską) jednym z najmożniejszych panów Polski. W szczytowym okresie jego możnowładztwa posiadał 10 zamków , 12 miast, blisko 300 wsi i wiele pomniejszych folwarków. Po Joachimie (swym bracie, który zginął w wyprawie pod Smoleńskiem), przejął w 1610 r. starostwo lipnickie, utrzymując go w swych rękach przez następne 12 lat. Wokół Wiśnicza,…

09 lip

Biografie lipnickie – Kmitowie herbu Szreniawa – Piotr I, Piotr III i Piotr V

lipniczaninBiografie lipnickie, wpislip

Pierwszym z Kmitów, który związał się z Lipnicą był Piotr I Kmita, właściciel sąsiadujących z lipnicką królewszczyzną dóbr wiśnickich. Już w roku 1404 r. Władysław Jagiełło w Korczynie w dniu 2 września zezwala Piotrowi Kmicie wojewodzie sandomierskiemu na wykupienie miasta Lipnicy wraz ze wsią Iwkowa (za 60 grzywien). W tym dokumencie Iwkowa określona jest jako przedmieście Lipnicy! W 1484 r. Piotr III Kmita otrzymał od króla Kazimierza Jagiellończyka zatwierdzenie na miasto Lipnica, tutejsze wójtostwo wykupił w 1491 r. za 900 grzywien od spadkobierców poprzedniego wójta, to jest Łukasza Waldorfa. Rok wcześniej uczynił to samo z sąsiednim wójtostwem w Rajbrocie. Piotra…

16 cze

Kazimierz Wielki

lipniczaninBiografie lipnickie, wpislip

Król Polski w latach 1333 – 1370. Zasługi jakie wniósł król Kazimierz zwany Wielkim są dla wielu obszarów kraju bezsporne. Współczesny królowi Janko z Czarnkowa, polski kronikarz i podkanclerzy koronny opisując czasy panowania Kazimierza Wielkiego zanotował: „Królewską uwieńczony koroną rządził on powierzonym mu przez Boga państwem i narodem dzielnie i z pożytkiem”. W Lipnicy istnieje żywa pamięć monarszej łaski, którą obdarzał miasto. Wątek historii o królu wspierającym handel i mieszczaństwo lipnickie trwale wpisał się w miejscową tradycję. Cel jeden królowi przyświecał – Lipnicy sławy przysporzyć, Mieszczanom król to obiecał By handel z rzemiosłem tu stworzyć. Kazimierzowi Wielkiemu przypisuje się otoczenie…

11 maj

Biografie lipnickie – Ci co tworzyli sławę Lipnicy i lipnickiej ziemi (5)

lipniczaninBiografie lipnickie, wpislip

Kazimierz Bzowski (Kazimierz Janota Bzowski) Kazimierz Bzowski wpisał się w lipnicki krajobraz terytorialny i społeczny w roku 1828, wtedy to przejął (pierwotnie w formie dzierżawy) lipnicki folwark. Kazimierz Janota Bzowski herbu „Nowina” urodził się 6 marca 1792 r. w majątku rodzinnym ojca w Gruszowie, w powiecie Dąbrowa Tarnowska. Był synem Hiacynta i Salomei. Jego przodkowie pochodzili z Bzowa w powiecie Lelowskim w Jurze Krakowsko-Częstochowskiej. Jego dwuczłonowe nazwisko wywodzi się od pierwszego znanego przodka tej rodziny Jana z Bzowa, zwanego Janotą. Kazimierz po ukończeniu szkół wstąpił do armii Księstwa Warszawskiego. W okresie wojen napoleońskich brał czynny udział w kampaniach…

09 kwi

Burmistrzowie lipniccy – ci co czuwali nad bytem Lipnicy

lipniczaninBiografie lipnickie, wpislip

Znamienitą rolę w mieszczańskich dziejach Lipnicy Murowanej odegrali burmistrzowie. Stojąc na czele rajców miejskich zarządzali wraz z rzemieślniczymi cechami lipnicką społecznością. Burmistrz z rajcami w ratuszu o miasta radzili prawie, Dotąd ich mądrością i pracą Lipnica żyje w sławie. Ich indywidualne dokonania i życiorysy, nie są szerzej znane (za wyjątkiem dr Szymona Bernadzikowskiego). W historii Lipnicy Murowanej zapisali się następujący burmistrzowie względnie ich odpowiednicy na urzędzie: 1817* – Jan Kurczabowicz, 1821 – Tomasz Grzybkowicz, 1827 – Szymon Kopyto, 1844 – Mikołaj Kuc, 1848 – Kazimierz Nowakowski, do 1867 – Stanisław Bernadzikowski. Kolejnych ojców miasta uwiecznia już tableau znajdujące się we…