Z historii i legendy – Kolumny lotników (5)

Kolumna na Bukowcu

Czwarta już z kolei kolumna znajduje się w Leksandrowej przy granicy z Łomną, w ciągu drogi Nowy Wiśnicz – Lipnica Murowana, na tzw. Bukowcu. Kolumna ta została starannie odnowiona latem 2009 r. Kamienny słup wysokości 4,1 m podnosi się z czworobocznego cokołu wspartego z kolei na kamiennym fundamencie, głowica wykształcona jest w dwupoziomowy abakus, z którego wyrasta ostatecznie żelazny krzyż. Na bazie kolumny znajduje się data 1747 r. i napis:

„Za dusze N. Robaka, E. Bartłomieja Wiewiórskiego Y Agniszki żony jego. Przechodzący cłeku Hac via dic Ave Maria” (tą drogą odmów Zdrowaś Maria).

W rozrogu wierzchowin i dróg krętych łuków,
Wyrosła kolumna w cieniu brzóz i buków.

Na cokołu płycie tekst rylcem rzeźbiony,
Za dusze Wiewiórskiego i Agnieszki żony,
Przechodzący człeku czyńże tu ukłony,
Dic Ave Maria, i bądź pochwalony.

*

Bartłomiej Wiewiórski był za życia burgrabią zamku wiśnickiego w dobrach Sanguszków, do których hrabstwo wiśnickie podówczas należało. Posadowienie kolumny w tym miejscu może sugerować, iż jej lokalizacja związana jest z przebiegającą tędy granicą między lipnicką królewszczyzną, a wiśnickim hrabstwem i nawiązywałaby do innych podobnych w tym temacie lokalizacji. Bukowiec stanowi lokalne rozdroże i najwyżej położony punkt w ciągu szlaku węgierskiego w pogórskim jego odcinku. Nie wyklucza to jednakże innych motywów wzniesienia w tym miejscu tak okazałego sacrum. Szkoda, że nie zachowała się tablica o której niegdysiejszej obecności świadczy puste miejsce w płycinie jednej ze ścianek bazy, może jej treść pisana czy rzeźbiona scena, odsłoniłaby nieznane jeszcze tajemnice jakie kryje do dzisiaj ten monument.
Może inskrypcja na kolumnie prosząca o modlitwę do przechodniów, nawiązywała do wiecznego spoczynku wymienionych Wiewiórskich, może ci zmarli właśnie wskutek zarazy i tu zostali pochowani ?

c.d.n.

Tekst i zdjęcia: Czesław Anioł

By Lipnica Murowana

Lipnica Murowana to ziemia świętych, zabytków i palm