Iwkowskie strony były przez długi okres czasu silnie związane z Lipnicą, wszak Iwkowa i Lipnica Murowana był królewszczyzną, a na dodatek, o czym wspomina dokument wystawiony w dniu 2 września 1404 r. przez króla Władysława Jagiełłę, była … przedmieściem Lipnicy!
Bacówka „Biały Jeleń”
Jednym z osobliwych miejsc naszego sąsiada zza miedzy, jest „Bacówka „Biały Jeleń”, wybierzmy się tam starym szlakiem węgierskim, którym biegnie teraz z lipnickiego Rynku czarny szlak turystyczny.
Dokonanie prezentacji tego niezwykłego obiektu, jakim jest Bacówka „Biały Jeleń”, a który przeszedł długą drogę od schroniska turystycznego, do zapewniającego różnorodne usługi hotelu, jest rzeczą niezmiernie trudną. Pozostanie zawsze niedosyt, iż nie wyszliśmy poza pojęcia, jakie zwykle odnosimy do klasycznych obiektów bazy turystycznej. Bacówka „Biały Jeleń” umyka wszelkim schematom, w swym klimacie jest bowiem niepowtarzalna.
By wczuć się w nastrój, którym nasycona jest „Bacówka”, spotkanie z nią zacznijmy zwrotem gospodarzy: „… Tu spełniają się marzenia …”, a słowa te nie są bez pokrycia.
Mija kolejny rok, minęło ich już nawet kilkadziesiąt, a wciąż tu słuchać można ptasich koncertów, las i cisza wydają się być takie same, marzenia się spełniają, gości coraz więcej, a echo powtarzające miłe wspomnienia wciąż wędruje przez Polskę.
Skierujmy ostatecznie swe kroki z jadalni na taras widokowy, widok stąd się rozciągający można uznać za najbardziej właściwą wizytówkę „Bacówki”. Rozległość doliny Beli z rozłożoną w jej biegu zabudową Iwkowej obramioną pasmami wzgórz, sprawia zaiste imponujące wrażenie. Ten górski pejzaż łagodzi obyczaje i przekazuje pozytywny nastrój nie tylko na czas pobytu pod Rogozową, można go bowiem zabrać ze sobą i zachować w sercu na zawsze. W takim kontekście, miejsce to urasta do niemal magicznego wymiaru.
W przestrzeni Pogórza
Znajdujemy się w obszarze Pogórza Karpackiego, krainie która podnosząc się z wolna z północy na południe, z pagóra na pagór, osiąga tutaj górską przestrzeń Beskidów. Swym zewnętrznym rysem obszar objęty naszym postrzeganiem, nie różni się wiele od innych pogórskich dziedzin, lecz wypełniający ją zasób świata przyrody i kulturowych treści, czyni ten pogórski zakątek krainą niepowtarzalnych krajobrazów, krainą przestrzeni nasyconych wątkami legend i historycznych zapisów, kulturową tradycją, czy w końcu duchowym sacrum. Ze stref wyniosłych grzbietów, spod granic lasów i pól, wzrok wnika w rozległe doliny wypełnione przyrodniczym i ludzkim dziedzictwem. W nieokreślonej zaś dali, horyzont zamykają zwarte zastępy wzgórz, jednoznacznie określające krajobrazowo nasze miejsce w geograficznej przestrzeni.
Dominantą krajobrazową, a zarazem wybitnym punktem topograficznym tego obszaru, jest stosunkowo rozległy jak na pogórski krajobraz rozróg Rogozowej (536 m). Ów masyw wypiętrza się swymi ramiona dookolnie nad doliny, ku którym owe ramiona spełzają. Wraz z położonym na północny-wschód od Rogozowej pasmem Szpilówki, przydają tej części Pogórza górski bez mała wymiar.
Krajobrazy lasem malowane
Otacza nas przestrzeń lasów – sosnowego boru i mrocznych, wilgotnych buczyn, wysokich wzgórz rozciętych wciosami bystrych potoków i cisza zalegająca nad ową krainę; przed nami dal krajobrazów skrojonych na miarę oczekiwań. Na warunki mocno już zurbanizowanego Pogórza Karpackiego, można by rzec – oaza przyrody i harmonii krajobrazu, a już z pewnością jedna z ostatnich enklaw krajobrazowego ładu w obrębie Pogórza.
Zgarbione stoją zastępy wzgórz,
Pysznią się nadobne lasy, kwietne łąki i niwy,
Uprawy ku działom się ciągną, falują kłosy zbóż.
Po głębie krajobrazów szlak ku nim wiedzie szczęśliwy.
Nasza obecność na południowych krańcach powiatu bocheńskiego i brzeskiego, pomiędzy uznanymi z turystycznego punktu widzenia miejscowościami: Lipnica Dolna – Lipnica Murowana – Rajbrot – Iwkowa – Wojakowa, w obszarze gmin Lipnica Murowana i Iwkowa, nie jest więc przypadkowa. Obszar ten, poznając go bliżej i nie sugerując się jego niewielkimi rozmiarami lecz zasobnością funkcji turystycznych, nazwać można bez przesady regionem turystycznym.
Rozległość masywu Rogozowej tworzącej zwornik krain Pogórza Karpackiego i Beskidu Wyspowego, stwarza sprzyjające warunki do uprawiania turystyki w rozlicznych jej formach, od turystyki pieszej do narciarstwa śladowego, od rajdów konnych do polowań, od kontemplacji uroków przyrody po doznania krajoznawczego postrzegania. Jakże wyjątkowo udanie wpisuje się w krajobraz tego unikalnego zakątka Bacówka „Biały Jeleń” w Iwkowej.
Tekst i zdjęcia: Czesław Anioł
