Drzewiej w Lipnicy
Fotografia, to dzięki światłoczułej kliszy utrwalającej niegdysiejszą czasoprzestrzeń, możemy przenieść się teraz do dawnej Lipnicy, krajobrazów i żyjących tam ludzi, po prostu zobaczyć Lipnicę sprzed lat. Starsi zachowali ją w pamięci, młodsi mają okazję zobaczyć Lipnicę ujętą obiektywem w I-szej połowie XX w.
Biegły wieki wydarzeń i szli ludzie do świata,
Wiele spełniło się marzeń, legenda z prawdą się splata.
I mówić by i tęsknić o wiekach co minęły
I co się mogło zdarzyć, a co ze sobą wzięły.
*
Z wczesnego dzieciństwa Lipnicę zapamiętałem jako gąszcz starych, drewnianych domów, starających się utrzymać stosowny ordynek przynależny średniowiecznym miastom. Nie zawsze jej to wychodziło. Urbanistyczny ład, a i architektoniczny wizerunek miasta ulegał bowiem ciągłym zaburzeniom. Zasadniczą destrukcję przyniósł „potop szwedzki” – wyburzono mury okalające miasto, spaleniu legła większość zabudowy. Dalsze przekształcenia urbanistyczne i architektoniczne działy się za sprawą kolejnych pożarów trawiących Lipnicę i postępujące zubożenie jej mieszkańców. Powodowało to daleko idącą utratę tradycyjnej fizjonomii ukształtowanej w procesie lokacji w XIV wieku. O ile układ urbanistyczny rynku utrzymał w zasadzie swój dawny wizerunek, to zabudowa mieszkalna uliczek stanowiąca wypełnienie starego układu przestrzennego, jest niepełna i zróżnicowana architektonicznie.
… Domy przykucnęły senne w wiekowej zadumie, poprzez miedzuchy przecieka historia,
lecz główna ulicą wciąż napływa NOWE.
Cz.A.
Fotografie pochodzą z Narodowego Archiwum Cyfrowego
Czesław Anioł