O lipnickich cmentarzach – szkic historyczny (3)

„Nowy”  cmentarz

Wyczerpanie się miejsca na „Starym” cmentarzu skłoniło ówczesnego proboszcza ks. Józefa Kozieję do założenia nowego cmentarza. Powstał on w 1922 r. na gruntach plebańskich zajmując powierzchnię 1, 29 ha. Cmentarz poświęcono w dwa lata później zwąc go dla odróżnienia „Nowym”. 

Pierwotnie otoczony był głogowym żywopłotem, posiadał też kostnicę, a nasadzone tuje wytyczyły cmentarne aleje. Cmentarz znajduje się przy wylotowej drodze w kierunku Muchówki. W latach 90-tych XX w. za proboszczostwa ks. St. Wiśniowskiego, postawiono na nim kaplicę cmentarną z katakumbą w miejsce drewnianej kostnicy, a cmentarz otoczono kamienno-żelaznym ogrodzeniem. W 2004 r. staraniem kolejnego proboszcza ks. Z. Krasa dokończone zostało ogrodzenie cmentarza i wykonano do wnęk w zwieńczeniu cmentarnej bramy, dwie kamienne rzeźby. Od strony drogi jest to Pieta, zaś od strony cmentarza postać Chrystusa Frasobliwego.


” … Już zdjęty z krzyża – Pieta bolesna,
Pod nią się kończy droga doczesna,
Czy w tych mogiłach „Nowego” cmentarza
Wszyscy dosięgną stopni ołtarza ?”

*


… Spoczął Chrystus Frasobliwy w cmentarnej bramie,
– w kamiennej ramie,
Ubiczowany, już z bólu omdlewa,
Śmierci bliskiej się spodziewa.
Na włosy nałożył wieniec cierniowy
I szepcze cicho tymi słowy:

„Ja na to przyszedłem na świat, aby dać świadectwo prawdzie. „

Pośrodku cmentarza wznosi się wspomniana kaplica cmentarna z grobowymi piwnicami, spoczęły w nich doczesne szczątki dwóch lipnickich proboszczów, ks. kanonika Jana Sarny, był proboszczem w latach 1939 – 1972 oraz ks. prałata Stanisława Wiśniowskiego piastującego funkcję lipnickiego proboszcza w latach 1972 – 1999. Na Nowym Cmentarzu panuje zgoła inny nastrój, smukłe tuje, bardziej współczesna forma mogił i uporządkowane ich ciągi, nie obarczają cmentarza przeszłością wieków. Znacznie uboższa w formę jest też sztuka sepulkralna, przeważają proste lastrikowe nagrobki, częściowo wykonane z granitu zdobione jedynie krzyżem.

W architekturze cmentarnej przyciąga uwagę swym neogotyckim kształtem kaplica grobowa rodziny Klimków, wyróżniają się też masywne, betonowe grobowce wykonane z płyt lastrikowych stawiane w II-giej połowie XX w.

Oprócz dwóch kapłanów pochowanych w podziemiach kaplicy, na „Nowym” cmentarzu spoczywa jeszcze w grobowcu rodzinnym ks. Józef Roman urodzony w Lipnicy Murowanej.

Lipnickie cmentarze będąc cmentarzami parafialnymi podlegające kościelnej zwierzchności, są równocześnie cmentarzami komunalnymi.

W niewielkim zakresie funkcje cmentarne pełnił też teren przy kościele św. Szymona z Lipnicy, lecz niewiele jest o nim wiadomo.

Tekst i zdjęcia: Czesław Anioł

By Lipnica Murowana

Lipnica Murowana to ziemia świętych, zabytków i palm